Het jaar 1688 staat geboekstaafd in de Britse geschiedenis als het jaar van de Glorious Revolution, een periode van grote politieke en sociale verandering die de machtssamenstelling van Engeland voorgoed zou veranderen. Dit revolutionaire gebeuren werd ingezet door de ontevredenheid over de heerschappij van Koning Jacobus II, een fervent katholiek die zich verzette tegen het parlement en probeerde zijn absoluut gezag uit te breiden. De angst voor een terugkeer naar het katholicisme in Engeland was groot, en vele protestanten vreesden voor onderdrukking van hun religieuze vrijheid.
Jacobus II’s pogingen om de Test Act van 1673 te omzeilen, die bepaalde dat alleen protestanten publieke ambten mochten bekleden, voedden deze angst nog verder aan. Bovendien benoemde hij katholieke raadgevers en liet hij tolerantie voor katholieken toe in Engeland, wat de Protestantse elite diep ongerust maakte.
De groeiende onvrede over Jacobus II’s beleid leidde tot een machtsstrijd die uiteindelijk zou resulteren in de Glorious Revolution. Een alliantie van protestantse edelen en politieke leiders, waaronder Willem III van Oranje, de stadhouder van de Republiek der Zeven Verenigde Provinciën en schoonzoon van Jacobus II, besloot in te grijpen.
Willem III, getrouwd met Mary Stuart, de oudste dochter van Jacobus II, landde in november 1688 met een leger in Engeland. De landing werd gesteund door vele Engelse edelen die zich verzette tegen de koninklijke autoriteit en verlangden naar meer parlementarieke controle.
Jacobus II, verrast en onvoorbereid op de invasie, verloor snel de steun van zijn eigen leger en zijn belangrijkste bondgenoten. Hij vluchtte naar Frankrijk, waardoor de weg vrij kwam voor Willem III en Mary Stuart om gezamenlijk de troon te bestijgen.
De gevolgen van de Glorious Revolution waren verstrekkend:
Gevolg | Beschrijving |
---|---|
Bevestiging van parlementarische soevereiniteit | De macht van de Engelse monarch werd beperkt en de controle over de regering kwam in handen van het parlement. |
Tolerantiewet (1689) | Deze wet verleende religieuze vrijheid aan niet-conformisten, zoals Quakers en Baptists, maar katholieken bleven uitgesloten van politieke macht. |
| Bill of Rights (1689) | Deze belangrijke wet garandeerde individuele rechten en vrijheden, zoals het recht op vrije toespraak in het parlement en bescherming tegen willekeurige gevangenisstraf. |
De Glorious Revolution was een cruciale keerpunt in de Engelse geschiedenis. De gebeurtenis vestigde de suprematie van het parlement over de monarchie, legde de grondslag voor het moderne Britse politieke systeem en inspireerde andere landen om te strijden voor meer vrijheid en democratie.